روفوگری قالی

رفوگر قالی، رفوگر قالی فردی است که به ترمیم و زیباسازی قالی می پردازد. او پس از بازدید دقیق از خرابی فرش و تشخیص محلهایی که باید رفوگردد، مواد اولیه و مخصوص و ماشین پرداخت پستی و بلندی روی فرش را برطرف می کند. یک پرداخت قالی کاملا دقت می کند که سطح فرش به یک اندازه پرداخت شود و پس از اتمام پرداخت روی فرش، نخها و گره های اضافی پشت فرش را می برد و پس از اتمام کار پرداخت، به تمیز کردن فرش یا قالیشویی می پردازد؛ به طوری که نخ یا پشمهای اضافی در داخل فرش باقی نماند.
سرراست كن قالی، سرراست کن قالی فردی است که فرشهای ناقص و کج را تحویل می گیرد. او ابتدا فرشهای کج را روی سطح صافی به پشت پهن می کند و پس از تعیین کجی، فرش را به دستگاه مربوط وصل می کند و پس از آن بر روی فرش آب می باشد و صبر می کند تا خود بخود خشک شود، آنگاه پس از خشک شدن و راست شدن فرش، آن را از دستگاه جدا می کند. اگر نقص و ایراد فرش، با این عمل رفع نشود فرش مورد نظر را برای رفع نقص به بازرس فنی و سپس به رفوگری فرش تحویل می دهد.
شیرازه دوز و گره زن. شیرازه دوز یا گره زن، فردی است که پس از آماده کردن وسایل مورد نیاز، سر و ته قالیها را که به ریشه ها ختم می شود گره می زند. اگر سبک گره زنی هر قالی با بافت قالی مطابقت داشته باشد، کار به طور مطلوب انجام شده است. همچنین هر قدر کرهها ریزتر باشند ظرافت قالی بیشتر خواهد بود. آنگاه به اطراف قالی شیرازه می زند که نوع شیرازه و رنگ آن باید با قالی مطابقت داشته باشد.
پس از اتمام عنوان کار شیرازه دوز محاسبه می گردد. کار، مقدار شیرازه دوزی را اندازه گیری می کند که این مقدار به همراه مقدار گروزنی، به چله کش، چله کش فردی است که پس از دریافت دار قالی و تحویل گرفتن نخ چله (تار)، په چله کشی (چله دواندن) می پردازد.
در این کار، باید شماره نخهای تار متناسب با رجشمار و هماهنگ با اندازه قالی باشد. چله کش معمولا به کمک فرد دیگری، پیچیدن تارها را در فاصله های مساوی و به صورت موازی با هم و با کشش هماهنگ بر روی سر وزیر دار به عهده می گیرد. او قبل از تارکشی باید از استقامت دارعمود بودن سر دار وزیر دار به پایه ها) مطمئن شود، یعنی باید مراقب باشد که سردار و زیر دار با هم موازی و راست رو و چپارو بر سر دار و زیر دار عمود باشند. چله کشی باید دقت کند که توزیع نخ در عرض چله یکسان بوده و در همه نقاط درازای خود کشش یکسان داشته باشد. در حقیقت به همین دلیل که چله ها کشش و فشردگی یکسان داشته راشد کار چله کشی در یک زمان انجام می شود. (چون ایجاد فاصله ممکن است منجر به فاصله های ناهماهنگ و در نتیجه شل و سفت شدن تارها شود).
چله دوانی به صورت چله فارسی و چله ترکی، هر یک روش خاص خود را دارند و چله کش پس از اطلاع از نوع گره، نقشه مربوط، عرض فرش و شمار گره ذرعی، کار خود را آغاز می کند. او پس از همه این مقدمات به طور معمول سر و زیر دار را به دو بخش مساوی تقسیم می کند و در هر بخش، به تعداد مساوی چله می کشد، به این ترتیب تعداد گره های قالی در هر بخش مساوی و در سطح قالی از نظر تعداد متناسب خواهد بود. چله کش در پایان کار باید مراقب باشد که هنگام محکم کردن پیچ دارها فشار وارده به راست رو و چپ رو برابر باشد تا موجب متراکم شدن چله در نیمی از دار و آزاد شدن آن در نیمه دیگر نگردد.
ابزار کار لازم را فراهم می کند. تشخیص تعداد گره های فرش بافته شده یعنی رجشمار و رنگ و انتخاب خامه از مهمترین مواردی است که رفوگر باید به آن توجه کند. علت فروش بیش از هر چیز دیگر توجه رفوگر را جلب می کند. تشخیص صحیح خرابی تا سوختگی، بید زدگی، پارگی، پوسیدگی، تراشیدگی، جر خوردن، اسید پاشی، در رفتگی، ساییده شدن و غیره و به کارگیری بهترین شیوه ترمیم، از مهمترین وظایف دیگر است. رفوگر بعد از همه این مقدمات، کار تخصصی خود را آغاز می کند. ترمیم هر نقص روش خاصی دارد که رفوگر طبق روش سنتی خود به آن می پردازد. او بعد از رفع نقص، به زیباسازی فرش از قبیل گره زدن ریشه های فرش و یا دوخت نوار چرمی می پردازد. رفوگر فرشهای قدیمی و موزهای مهارت بسیاری دارد. این قبیل فرشها باید طوری رفو شوند که تنها از پارگی بیشتر و فرو پاشیدن آنها جلوگیری شود؛ به عبارت دیگر، نباید عیب و نقص در فرشهای موزهای برطرف شود و فرش قدیمی به فرش تازه بافت تبدیل گردد.